Artikel van de maand: buikspieren

Men zegt dat eliteruiters goede buikspieren hebben. Maar waarom hebben we precies buikspieren nodig? In dit artikel beschrijf ik hoe een goede ruiter zijn buikspieren gebruikt en welke oefeningen je kan doen om ze functioneel voor het paardrijden sterker te maken.

Het dressuur streeft de laatste jaren steeds meer naar lichtheid en harmonie. Als het paard op de hand leunt of de ruiter ongecontroleerd zit te slingeren is het moeilijk om vooraan te eindigen. De fout ligt hem heel vaak in het feit dat het bovenlichaam verkeerd gebruikt wordt. De buikspieren spelen een belangrijke rol in de mechaniek van het bovenlichaam.

Het nut van buikspieren bij ruiters is tweeledig. Enerzijds hebben ze een controlerende functie. Ze moeten in staat zijn om de krachten van het paard die inwerken op het ruiterlichaam te kunnen controleren, maar ook de krachten van de ruiter zelf. Als je de balans van je paard wil controleren moet je ten allen tijde je eigen zwaartepunt kunnen controleren. Dit ligt ter hoogte van je navel ongeveer in het midden van je buikholte. Als je dit niet stil kan houden kan je dus ook niet je paard zijn balans controleren zonder je handen te gebruiken.                                 

Anderzijds hebben de buikspieren ook een bewegingsfunctie. Ze zorgen er samen met de bilspier voor dat het bekken gekanteld kan worden. Deze kanteling gebeurt onder de navel ter hoogte van de heupen. Een elite ruiter zal dus alles boven navel gebruiken om de balans en houding te controleren terwijl hij vanuit zijn heupen het ritme aanheeft.

Allereest moet gezegd worden dat er 4 buikspieren zijn. Iedereen kent de befaamde rechte “six pack” buikspier, maar we hebben ook een schuine spier die van binnen naar buiten loopt, en een schuine spier die van buiten naar binnen loopt. Onder deze 3, ligt een spier die bij goede controle het beeld kan geven van schijnbaar perfect stilzitten. Deze spier is de belangrijkste tool voor de mooie ontspannen aangespannen houding van topruiters te bekomen. Hij heeft een horizontaal verloop en omvat de buikholte zoals een steunverband voor de rug dat doet. Bij correct aanspannen verhoogt hij de druk in de buikholte wat steun geeft (zonder bewegingen te limiteren) en een stabieler aangrijpingspunt creëert voor de spieren die de bewegingen coördineren.

Men gebruikt de buikspieren dus vooral om het bekken en de onderrug te beïnvloeden. Het is niet zozeer 1x grote kracht zetten maar eerder krachtuithouding. Een oefening die ik in mijn ruitertest gebruik toont in welke mate je in staat ben om je bekken naar achter gekanteld (onderrug wordt dus bol) te houden onder het gewicht van je benen voor een bepaalde duur. Hieronder zie je een foto van de oefening. Ik daag u als lezer uit om dit 2min30 te kunnen volhouden. Krijgt u last in de onderrug of lies gebruikt u uw buikspieren te weinig of verkeerd.

• Uitgangshouding: in ruglig met de benen gestrekt en het bekken maximaal naar achter gekanteld
• Uitvoering:  2min30  aanhouden
• Foutieve uitvoering: knieën plooien, onderrug hol, enkels meer dan 50cm boven de grond

Veel mensen doen sit ups om hun buikspieren te trainen. Maar naast het feit dat er een serieuze druk op de onderrug gezet wordt is deze oefening ook niet functioneel omdat je de volledige bovenrug opkrult terwijl het bekken niet echt gecontroleerd wordt. Een goede buikspieroefening voor ruiters moet er steeds op gericht zijn dat de buikspieren het bekken controleren waarbij de voeten niet gefixeerd worden. De buikpieren zullen hier vooral moeten zorgen dat de onderrug niet hol getrokken wordt.

Het is bovendien belangrijk om te beseffen dat tijdens het rijden de spieren niet elk afzonderlijk werken maar in spierkettingen. Het is dus veel effectiever oefeningen te doen  in de functionele spierketting. Het hoeft ook niet altijd de  buikspieren te zijn die de zwakke schakel zijn. Dus het trainen van andere spieren in deze keten is ook nuttig.